Het Nederlandse papieren erfgoed verschimmelt en kostbare, vaak unieke, historische documentencollecties dreigen daardoor verloren te gaan. Schimmels zijn te doden met gammastralen, maar archivarissen vroegen zich af of die straling niet ook de documenten aantast. TNO stelde hen gerust.
Synergy Heath is een bedrijf dat gammastraling gebruikt voor het desinfecteren van materialen. Het bedrijf richt zich onder andere op de gezondheidszorg, waar gammastraling bijvoorbeeld wordt gebruikt om operatiematerialen te steriliseren. John Hopman is bij Synergy Health: "Diezelfde gammastralen kunnen ook efficiënt en effectief schimmels in papier doden. Daar zagen wij mogelijkheden." Archivarissen en collectiebeheerders zagen dat de gammastralen werken, maar wilden wel weten of die niet ook hun kostbare documenten zouden beschadigden. Een begrijpelijke vraag, zegt Hopman: "Daarom zijn we op zoek gegaan naar een antwoord. We kwamen uit bij TNO. TNO heeft een gespecialiseerd team voor het behoud van cultureel erfgoed waarmee we bij Synergy Health al eerder hebben samengewerkt." Het onderzoek toonde aan, dat gammastraling een verwaarloosbaar effect heeft op papier en dat ook foto's weinig of geen schade ondervinden. Hopman: "Na de behandeling ben je van de schimmels af. Als je de documenten daarna geconditioneerd opslaat, kun je ze weer eeuwenlang goed raadplegen."