De commissie achter de code verantwoordelijk marktgedrag is vrijdag met een persbericht gekomen over de gele kaart die adviesbureau SMC Consultancy uit Zaltbommel al in mei kreeg. Grootste punt is de koppelverkoop van aanbesteding en controle.
SMC Consultancy maakte woensdag publiekelijk dat het bedrijf zich terugtrekt als ondertekenaar van de code verantwoordelijk marktgedrag. Het schoonmaakadviesbureau doet dat naar aanleiding van de beoordelingsmethode voor het toekennen van een gele kaart. Directeur Joost van Bommel: “Uit alle communicatie en overleggen is gebleken dat de klacht was geuit met betrekking tot het koppelen van de kwaliteitscontroles aan de aanbestedingsprocedure. Wij bestrijden dit, maar we zijn er niet in geslaagd de commissie te overtuigen van de misvatting in haar zienswijze.”
Geopenbaarde subjectiviteit
Ondanks het feit dat SMC naar eigen zeggen volledig staat voor beter en meer verantwoord marktgedrag, is het bedrijf toch van mening zich terug te moeten trekken als ondertekenaar. “Deze terugtrekking staat los van de toekenning van de gele kaart”, zegt Van Bommel. “Maar is met name ingegeven door de beoordelingswijze van de commissie voor het toekennen van de gele kaart aan ons.” De beoordelingsmethodiek van de commissie is langdurig geweest en veelal constructief, oordeelt de directeur. “Maar de subjectiviteit welke zich gedurende het proces heeft geopenbaard – waarbij er door onze directe concurrenten wordt opgelegd hoe zij haar verdienmodel dient aan te passen – heeft SMC tot deze keuze doen komen.”
De code verantwoordelijk marktgedrag komt nu dus pas met uitleg, terwijl de gele kaart al in mei is toegekend. José Coenders namens de codecommissie: "De codecommissie heeft er bewust niet eerder ruchtbaarheid aan gegeven. De codecommissie vindt het belangrijk om tijd en de gelegenheid te geven om alsnog verbeteringen door te voeren. Een gele kaart is in eerste instantie bedoeld om te stimuleren en aan te zetten tot verbeteringen. Dat is het devies van de codecommissie."
Alert op koppelverkoop
Volgens de codecommissie legt SMC Consultancy opdrachtnemers onkosten op bij aanbestedingstrajecten, voor contractbeheer en kwaliteitscontroles. Op deze koppelverkoop in de branche is de commissie code zeer alert. “Dit is niet in het belang van de code, maar ook niet van adviesbureaus, opdrachtgevers, opdrachtnemers en schoonmakers.”
Het uitreiken van een gele kaart gaat volgens de codecommissie niet over één nacht ijs. “De codecommissie heeft sinds 2013 en 2014 diverse gesprekken gevoerd met SMC Consultancy over de vereiste aanpassingen in het kader van verantwoordelijk zaken doen met elkaar. In dat kader beloofde SMC onder meer haar werkwijze aan te passen, de gesprekken met betrekking tot deze aanpassingen verliepen transparant en constructief.”
In strijd met regels code
De codecommissie wijst erop dat de gele kaart is uitgereikt aan SMC omdat zij in strijd handelde met de regels van de code. “Een opdrachtnemer mag niet dubbel verdienen aan een opdracht. SMC heeft tot nog toe de begeleiding bij de aanbestedingen voor schoonmaakwerk aan de begeleiding en controle achteraf gekoppeld. Daarbij verplicht de opdrachtnemer zich gedurende de duur van de overeenkomst tussen opdrachtgever en SMC kwaliteitsmetingen door SMC tegen betaling te laten uitvoeren.”
SMC neemt volgens de codecommissie beloningen aan van anderen dan de opdrachtgever. “En die betaalt op zich al voor contractbeheer en kwaliteitszorg. Dit zijn vaststaande gegevens die uit de aanbestedingsdocumenten zijn op te maken. SMC heeft in gesprekken met de codecommissie aangegeven deze punten te willen aanpakken. Ook de tarieven die zij voor het contactbeheer en de kwaliteitscontroles hanteert, zouden worden bijgesteld tot wat, binnen ruime marges, gebruikelijk is in de branche.”
Terugtrekking is spijtig
Voorzitter Kees Blokland van de codecommissie blikt terug op het proces. “Gedurende de gesprekken die we met elkaar hadden is er op geen enkele wijze door de commissie druk uitgeoefend om een verdienmodel op te leggen. Integendeel: de commissie verwelkomde de initiatieven die SMC zelf beoogde te nemen in het aanpassen van haar werkwijze. Dat SMC zich nu terugtrekt als ondertekenaar van de code is spijtig. En een slecht signaal.”
De codecommissie handhaaft haar beleid om koppelverkoop door adviesbureaus en adviseurs in schoonmaakdienstverlening te bestrijden. Blokland: “De codecommissie voelt zich hierin gesteund door EMCAS, de vereniging voor schoonmaakadviseurs. Koppelverkoop is ook voor hen een belangrijk speerpunt. EMCAS heeft onlangs zijn gedragscode op dit punt aangescherpt : in het kader van een opdracht mag de EMCAS-adviseur geen beloning, in welke vorm dan ook, aannemen van een ander dan zijn opdrachtgever.”